Chùa Tam Chúc ở Hà Nam được công nhận là một trong những ngôi chùa lớn nhất thế giới ở Việt Nam. Nơi đây được ví như một Vịnh Hạ Long trên cạn. Hàng năm, chùa thu hút hàng nghìn du khách thập phương đến chiêm bái, cầu an. Ngay bây giờ, hãy cùng Sacojet.vn khám phá chùa Tam Chúc Hà Nam có gì nhé!
Quần thể chùa Tam Chúc nổi tiếng ở Hà Nam
Chùa Tam Chúc có mở cửa không?
Chùa Tam Chúc vẫn mở cửa như thường lệ để phục vụ du khách hành hương gần xa. Tuy nhiên, du khách cần đảm bảo tiêu chuẩn 5k theo quy định của Bộ Y tế.
Kinh nghiệm du lịch Tam Chúc từ A đến Z năm 2023
Clip review chùa Tam Chúc Hà Nam
Ngay bây giờ, hãy cùng Sacojet.vn khám phá vẻ đẹp của chùa Tam Chúc:
Sự tích chùa Tam Chúc
Chùa Tam Chúc Ba Sao Kim Bảng Hà Nam gắn liền với truyền thuyết “Tiên Lục Nhạc, Hậu Sa Tinh”. Ngôi chùa tọa lạc ở một vị trí vô cùng đặc biệt: ba mặt là núi bảy sao bao bọc, phía trước là hồ Tam Chúc với sáu ngọn Lục Sơn Thủy nhô lên. Tương truyền trên mỗi ngọn núi của Thất Tinh đều có một quầng sáng lớn như 7 ngôi sao. Nhiều người nhìn thấy ánh sáng đó đã đến núi Thất Tinh chặt nó, chất thành đống lớn và đốt trong nhiều ngày để lấy đi 7 ngôi sao. Trong số 7 ngôi sao, 4 ngôi sao đã phai mờ, chỉ còn lại 3 ngôi sao. Vì vậy, chùa “Thất Tinh” sau đổi tên là “Ba Sao”.
Chùa Tam Chúc là quần thể du lịch tâm linh hấp dẫn nhất Việt Nam (Ảnh: Phương Quỳnh)
Chùa Tam Chúc ở đâu?
Chùa Tam Chúc thuộc xã Ba Sao, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, cách Hà Nội chỉ khoảng 70km. Hiện nay có rất nhiều phương tiện để bạn lựa chọn đi chùa.
Chùa nằm cách trung tâm Hà Nội không xa (Ảnh: FB Chùa Tam Chúc)
Bản đồ chùa Tam Chúc
Với tấm bản đồ này, du khách có thể có cái nhìn bao quát về ngôi chùa đẹp ở Hà Nam này.
Bản đồ chùa Tam Chúc
Giá vé và phương tiện di chuyển trong chùa
Vé vào khu du lịch chùa Tam Chúc có 2 loại cho bạn lựa chọn:
- Đi thuyền: 200k/người/lượt
- Đi xe điện: 90k/người/lượt
Dịch vụ tại khu du lịch chùa Tam Chúc, tỉnh Hà Nam
Nếu đi thuyền bạn sẽ mất khoảng 15-20 phút vì thuyền khá chậm. Trong khi đi xe điện, bạn chỉ mất chưa đầy 10 phút để đến bãi trước để đến chùa. Tuy nhiên, nếu đi xe điện, bạn sẽ không thể đến thăm đình Tam Chúc. Để tiết kiệm chi phí mà vẫn trải nghiệm được 2 loại hình di chuyển này, bạn có thể đi thuyền và về bằng xe điện. Ngoài ra, ngay cạnh bãi gửi xe còn có các gian hàng bán đồ ăn vặt (nước uống, mì gói, xúc xích, bánh kẹo…) với giá cả phải chăng. Vì vậy, bạn không cần phải mang theo thức ăn và mang theo mà không rẻ hơn nhiều.
Ngôi chùa thu hút hàng nghìn lượt khách đến chiêm bái và check-in mỗi năm (Ảnh: FB Nguyễn Thị Kim Oanh)
Thời điểm đẹp nhất để đi chùa Tam Chúc
Thời điểm đông khách du lịch đến chùa Tam Chúc nhất là vào khoảng tháng 8 – 10 và tháng 1 – 3 hàng năm. Bởi tháng 8 – 10 là thời điểm thiên nhiên Tam Chúc đẹp nhất. Tháng 1 đến tháng 3 là mùa lễ hội với vô số hoạt động vui chơi cho bạn tham gia. Ngoài ra, hàng ngày chùa sẽ mở cửa đón du khách đến 21h tối. Vì vậy, nếu có dịp, hãy đến đây vào buổi tối và chiêm ngưỡng khung cảnh huyền bí, tĩnh lặng của ngôi chùa đẹp nhất Việt Nam này.
Chùa Tam Chúc Hà Nam – Địa điểm check in không thể bỏ lỡ khi đến đây (Ảnh: FB Chùa Tam Chúc)
Xe buýt đến Tam Chúc
Nếu bạn chọn đi xe khách để đến chùa Tam Chúc thì sẽ khá lâu. Vì bạn phải mất ít nhất 2 tuyến xe buýt để đến đây. Bạn sẽ đi xe buýt 206 xuất phát từ ga Giáp Bát – Phủ Lý (giá vé khoảng 35k/lượt).
Hệ thống xe điện trong khuôn viên chùa phục vụ du khách
Bus Hà Nội – Tam Chúc
Bạn bắt xe tuyến Hà Nội – Hà Nam (vé 50k/người). Sau đó dừng ở thị trấn Ba Sao bắt xe ôm vào chùa (giá khoảng 20-30k). Tuy nhiên, một số tuyến xe buýt sẽ chỉ dừng tại Phủ Lý – Hà Nam. Khi đó bạn cách Tam Chúc khoảng 10km, bạn sẽ phải đi xe ôm lên chùa, có thể cao hơn.
Cho thuê xe máy tự lái tại Hà Nội
Đây là phương án được nhiều bạn trẻ ưu tiên lựa chọn khi đến với chùa Tam Chúc . Nếu đi xe máy, bạn đi thẳng theo hướng đường Giải Phóng – Qua bến xe Nước Ngầm đến Thường Tín – Phú Xuyên. Tại điểm giao cắt với quốc lộ 1A, bạn chạy lên quốc lộ theo hướng Phủ Lý. Sau đó, bạn đi tiếp theo quốc lộ 21 khoảng 10km nữa là đến nơi.
Không chỉ là nơi cầu nguyện, đây còn là điểm sống ảo với nhiều góc hình thần thánh được nhiều bạn trẻ yêu thích (Ảnh: Facebook Ánh Tuyết)
Đường vào chùa Tam Chúc, tỉnh Hà Nam
Từ Hà Nội có 3 hướng để bạn đi đến chùa Tam Chúc :
- Hướng 1: Bạn đi theo hướng đường như xe máy đã nêu ở trên
- Hướng 2. Bạn chạy theo hướng Giải Phóng – Đến BX Nước Ngầm rẽ vào cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ. Sau khi đến Cầu Giẽ, bạn rẽ vào đường 1 cũ rồi rẽ vào quốc lộ 21 khoảng 10km là đến.
- Hướng 3: Bạn đi theo hướng Pháp Vân – Cầu Giẽ. Tuy nhiên, khi đi cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình đến nút giao Liêm Tuyền thì thoát ra, rẽ vào Phủ Lý. Sau đó, bạn chạy theo quốc lộ 21 khoảng 10km nữa là đến nơi.
Cảnh đẹp như vịnh Hạ Long ở Hà Nam (Ảnh: FB chùa Tam Chúc)
Chùa Tam Chúc có gì?
Nhà khách Thủy Đình
Đây là nơi đầu tiên bạn sẽ nhìn thấy khi đến chùa Tam Chúc ở Hà Nam . Bên trong Thủy Đình là một không gian rộng lớn và trang nghiêm, được xây dựng theo lối kiến trúc cổ kính. Có những bức tranh mô tả toàn bộ ngôi đền. Gần nhà nghỉ Thủy Đình có bến thuyền với phong cảnh hữu tình, thích hợp cho các bạn chụp ảnh check in. Sau khi dành thời gian tham quan Thủy Đình, bạn có thể mua vé đò hoặc xe điện để di chuyển đến khu di tích chùa.
Nhà nghỉ Thủy Đình nằm trong khuôn viên chùa (Ảnh: @chuatamchuc)
Cổng Tam Quan
Sau khi xuống bến thuyền, bạn sẽ nhìn thấy cổng Tam Quan rất lớn. Dọc hai bên cổng là hai con đường lớn để bạn bước lên chánh điện. Đây cũng là địa điểm được nhiều bạn trẻ lựa chọn để lưu lại cho mình hàng triệu like.
Mọi ngóc ngách của chùa Tam Chúc đều là background “sống ảo” được nhiều bạn trẻ yêu thích (Ảnh: FB Kids Ha Thanh)
Vườn cột kinh
Bạn phải đi qua 32 cột Kinh hay còn gọi là vườn Kinh Cột để đến được Quan Âm Điện. Mỗi cây cột ở đây nặng khoảng 200 tấn. Cổng Tam Quan mang vẻ đẹp choáng ngợp cho du khách. Nó có giá trị như bức tường thành bảo vệ quần thể chùa Tam Chúc .
Những chiếc cột “khổng lồ” nằm trong khuôn viên chùa (Ảnh: FB Chùa Tam Chúc)
Tam điện nguy nga và rộng lớn
Chùa Tam Điện được chia thành 3 chánh điện: điện Tam Thế, điện Pháp Chủ và điện Quan Âm. Mỗi ngôi chùa sẽ thờ một vị Phật với những ý nghĩa linh thiêng khác nhau. Đặc biệt, cả 3 ngôi đền đều có 4 bức phù điêu được chạm thủ công từ những tảng đá lấy từ miệng núi lửa ở Indonesia. Những bức phù điêu này trông giống như gỗ thật, được chạm khắc một cách công phu, tỉ mỉ bởi bàn tay tài hoa của những người thợ lành nghề. Mỗi bức phù điêu tượng trưng cho mỗi câu chuyện của Đức Phật.
Bên trong chánh điện của chùa dịp lễ lạt (Ảnh: FB Chùa Tam Chúc)
Điện Quan Âm – chùa Tam Chúc
Điểm nhấn trong Quan Âm Điện là pho tượng Bồ Tát Quán Thế Âm bằng đồng rất lớn. Ước tính bức tượng có khối lượng hơn 150 tấn. Ngoài ra, bạn còn có cơ hội chiêm ngưỡng những bức phù điêu bằng đá nói về sự cứu khổ cứu nạn của Đức Quán Thế Âm.
Du khách đến cầu nguyện tại Điện Quan Âm (Ảnh: FB sưu tầm)
Điện Pháp Chủ – chùa Tam Chúc
Đến với chùa Pháp Chủ, bạn sẽ được tận mắt chiêm ngưỡng pho tượng Thích Ca Mâu Ni bằng đồng lớn nhất Đông Nam Á. Tượng nặng khoảng 200 tấn. Ngôi đền cũng có những bức phù điêu bằng đá núi lửa kể về cuộc đời của Đức Phật. Đây là những câu chuyện kể về thời điểm Ngài sinh ra, đắc đạo hay nhập niết bàn.
Điện Tam Thế – chùa Tam Chúc
Điện Tam Thế là nơi thờ 3 pho tượng Phật lớn bằng đồng đen; đại diện cho: quá khứ, hiện tại và tương lai. Phía sau mỗi tượng Phật là một bức phù điêu hình chiếc lá bồ đề. Ngoài ra, 4 bức tường trong điện Tam Thế được trang trí bằng 12.000 bức tranh đá chạm khắc tinh xảo, chuyển tải nhiều câu chuyện nhân gian tái hiện cuộc đời Đức Phật. Trước sân điện Tam Thế có cây bồ đề được chiết từ cây bồ đề 2.125 tuổi. Loài cây này được coi là báu vật của Sri Lanka.
Ba pho tượng Phật Tam Thế đặt trong chánh điện (Ảnh: Chùa Tam Chúc)
Chùa Ngọc – Đàn tế trời
Chùa Ngọc hay còn gọi là Chùa Trời được xây dựng trên núi Thất Tinh. Nơi đây được coi là hạng mục chính của chùa Tam Chúc . Tuy nhiên, để đến được chùa Ngọc là một thử thách khá khó khăn. Du khách phải leo khoảng 200 bậc thang làm bằng đá hoa cương để lên tới đây. Mặc dù diện tích sàn chỉ khoảng 13 mét vuông nhưng ngôi đền ước tính nặng khoảng 2000 tấn. Trong chùa hiện đang đặt những bức tượng Phật vô cùng giá trị. Trong đó, có 3 pho tượng được làm hoàn toàn từ đá granit, nhập khẩu từ Ấn Độ. Ngoài ra, chùa Ngọc còn thờ một bức tượng Phật làm bằng ngọc bích cực kỳ quý hiếm.
Chùa Trời trên núi Thất Tinh (Ảnh: FB chùa Tam Chúc)
Đình Tam Chúc
Đình Tam Chúc là nơi thờ hoàng hậu nhà Đinh tên là Dương Thị Nguyệt. Nổi bật giữa mặt hồ rộng lớn là một ngôi chùa. Tương truyền, Đinh Bộ Lĩnh đã đến đây chiêu binh, chống loạn 12 sứ quân. Sau khi thắng trận và lên ngôi, ông đã xây dựng một ngôi đền ở đây.
Đình thờ Hoàng hậu Đinh – Dương Thị Nguyệt (Ảnh: FB chùa Tam Chúc)
Chùa Tam Chúc thờ ai?
Chùa Tam Chúc Hà Nam thờ các vị quốc sư có công lớn trong việc phát triển Phật giáo Việt Nam như: Tổ Đạt Ma, Thiền sư Khuông Việt, Thiền sư Đỗ Pháp Thuận, Hòa thượng Thích Thanh Từ, Thiền sư Nguyên Minh Không…
Trụ trì chùa Tam Chúc Hà Nam là ai?
- Trụ trì chùa Tam Chúc là Hòa thượng Thích Thanh Nhiễu – Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Thầy cũng là trụ trì chùa Bái Đính
- Phó BTS Tâm Chúc là Thượng tọa Thích Minh Quang – Phó Chánh văn phòng BTS GHPGVN TP Hà Nội. Thầy cũng là phó trụ trì chùa Bái Đính
Lễ gì khi đi chùa Tam Chúc?
Khi đi chùa, việc dâng lễ vật, vật phẩm chủ yếu thể hiện lòng thành trang nghiêm, thanh tịnh của mình khi viếng chùa, hướng về Đức Phật. Lễ này ở chùa bao gồm một ít nhang, hoa tươi, đèn lồng, trà, trái cây, thức ăn dùng để dâng lễ Phật, Bồ Tát.
Những ngày lễ quan trọng trong Phật giáo cần chú ý khi đi lễ chùa Hà Nam
- 1/1: Ngày vía Đức Di Lặc
- 15/1: Ngày Lễ Thượng Nguyên
- 8/2: Ngày Phật Thích Ca xuất gia
- 15/2: Ngày Phật Thích Ca nhập Niết Bàn
- 19/2: Ngày vía Quan Thế Âm giáng sanh
- 21/2: Ngày Vía Phổ Hiền giáng sanh
- 6/3: Ngày vía Ca Diếp Tôn Giả
- 16/3: Ngày Phật Mẫu Chuẩn Đề
- 4/4: Ngày Vía Văn Thù Bồ Tát
- 8/4: Ngày vía Phật Thích Ca Đản Sanh ( thống nhất lại ngày 15)
- 20/4: Ngày vía Bồ Tát Quảng Đức vị pháp thiêu thân
- 23/4: Ngày vía Phổ Hiền Thành Đạo
- 28/4: Ngày vía Dược Sư Đản Sanh
- 13/5: Ngày vía Già Lam Thánh Chúng
- 03/6: Ngày vía Hộ Pháp
- 19/6: Ngày vía Quan Thế Âm Thành Đạo
- 13/7: Ngày vía Đại Thế Chí
- 30/7: Ngày vía Địa Tạng Bồ Tát
- 6/8: Ngày Huệ Viễn Tuệ Sư Sơ Tổ Tịnh Độ Tông
- 8/8: Ngày Vía Tôn Giả A Nan Đà
- 19/9: Ngày vía Quan Thế Âm xuất gia
- 29/9: Ngày vía Dược Sư thành đạo
- 5/10: Ngày vía Đạt Ma Tổ Sư
- 8/10: Ngày Phóng sanh
- 15/10: Ngày lễ Hạ Nguyên
- 17/11: Ngày vía Phật A Di Đà
- 8/12: Ngày vía Phật Thích Ca Thành Đạo
Những bài thơ hay về chùa Tam Chúc
“Ai về qua đất Hà Nam
Dừng chân chiêm ngưỡng cảnh quan tuyệt vời…Sông dài vượt sóng cánh buồm reo
Núi Quyển phương nam nhẹ lướt chèo
Vách đá chen mây xòe cánh phượng
Rồng nằm uốn khúc ngậm trăng treoCảnh đẹp từ đất Thi Sơn
Núi đền vẫn đó còn vương vấn người
Núi cao hang rộng ngời ngời
Mái đền cổ kính ngất trời trúc xanh
Dòng sông uốn lượn vòng quanh…Sông Đáy ơi chiều nay tôi trở lại
Những cánh buồm cổ tích đã bay xa về một niềm tức tưởi
Em đã mang đôi môi mầu dâu chín sang đò một ngày sông vắng nước
Tôi chỉ gặp những bẹ ngô trắng trên bãi
Tôi nhớ áo em tuột rơi trên bến kín một trăng xưaTuyết bay tuyết nở nụ cười
Trong hoa có tuyết trong người có hoa
Tuyết mênh mông tuyết bao la
Tuyết, người, hoa, mộng chỉ là tuyết bayĐịnh chốn Long-Xà ta trú ngụ
Thác reo vượn hót suốt ngày vui
Chợt lúc trèo đầu non đỉnh núi
Hét lên một tiếng lạnh thấu trời”Chúa Trịnh Sâm đã từng đến đây và xuất khẩu thành thơ:
“Sông dài vượt sóng cánh buồm reo
Núi Quyển Phương Nam nhẹ lướt chèo
Vách đá chen mây xòe cánh phượng
Rồng nằm uốn khúc ngậm trăng treo”.
Hay những câu thơ từ anh Đoàn – người từng đến viếng thăm chùa cũng có những lời thơ hay về ngôi chùa
“Cảnh đẹp từ đất Thi Sơn
Núi đền vẫn đó còn vương vấn người
Núi cao hang rộng ngời ngời
Mái đền cổ kính ngất trời trúc xanh
Dòng sông uốn lượn vòng quanh…”
Bên cạnh đó, những câu thiền đậm triết lý nhân văn cũng khắc họa ngôi chùa cực đẹp này
“Tuyết bay tuyết nở nụ cười
Trong hoa có tuyết trong người có hoa
Tuyết mênh mông tuyết bao la
Tuyết, người, hoa, mộng chỉ là tuyết bay”
Khổng lộ thiền sư trong Ngôn hoài
“Định chốn Long-Xà ta trú ngụ
Thác reo vượn hót suốt ngày vui
Chợt lúc trèo đầu non đỉnh núi
Hét lên một tiếng lạnh thấu trời”
Các điểm tham quan du lịch gần Chùa Tam Chúc
Xung quanh chùa có vô số danh lam thắng cảnh nổi tiếng như: Động Vọng; Động Cô Đôi, chùa Thiên Phúc, chùa Bà Đanh, động Thủy, đền Lê Chân,… Ngoài ra, Tam Chúc chỉ cách chùa Hương 4,5 km, Bái Đính 30 km. Do đó, bạn có thể dành thời gian kết hợp các điểm tham quan khác như: Hoàng thành Thăng Long – Chùa Hương – Tam Chúc – Chùa Bái Đính – Cố đô Hoa Lư – Quần thể Tràng An,…
Vẻ đẹp lộng lẫy của chùa Bái Đính
Những điều cần lưu ý khi đến khu du lịch tâm linh Tam Chúc
- Khu du lịch Tam Chúc có diện tích khá lớn, khoảng 4000ha. Do đó, bạn nên tham khảo bản đồ trước khi đi để tiết kiệm thời gian.
- Vào những ngày lễ hội (Tết), hay mùa du lịch, bạn nên chọn xe ôm để di chuyển. Vì nếu đi thuyền hoặc tàu điện, bạn sẽ thường phải xếp hàng chờ rất lâu.
- Chùa là nơi tôn nghiêm, bạn nên mặc quần áo kín đáo, thoải mái. Bạn có thể mang theo giày thể thao để đi dạo trong khuôn viên chùa.
- Khi bước vào các điện của chùa bạn nên đi vào từ cửa hông. Bạn không nên đi vào cửa giữa hoặc bước lên bậu cửa.
- Bên ngoài chùa có nơi để bạn thắp hương. Vì vậy, hãy hạn chế thắp hương trong chùa vì có thể ảnh hưởng đến tượng Phật và Pháp. Chỉ cắm 1 nén hương vào bát hương và không tự ý cắm hương vào tay tượng, gốc cây, đồ lễ…
Những lưu ý cho bạn khi tham quan chùa
Hi vọng những kinh nghiệm này của Sacojet.vn sẽ giúp bạn có một chuyến viếng thăm chùa Tam Chúc thật ý nghĩa. Nếu còn thắc mắc trong việc lên kế hoạch cho chuyến hành hương của mình, hãy đồng hành cùng Sacojet.vn nhé.